Zasady strzelania do celów ustawionych pod kątem

Ostrzeliwanie celów znajdujących się powyżej lub poniżej stanowiska często sprawia wiele trudności nawet doświadczonym zawodnikom.

W pierwszej kolejności należy zapamiętać podstawową zasadę. Podczas strzału do celu położonego zarówno niżej, jak i wyżej od stanowiska strzeleckiego, punkt trafienia ułoży się zawsze powyżej, w porównaniu do punktu trafienia strzału „płaskiego” oddanego na ten sam dystans.

Druga ważna zasada mówi o tym, że zmiana przebiegu paraboli lotu pocisku wystrzelonego pod kątem w dół, będzie miała taki sam przebieg, jak strzał pod tym samym kątem, ale oddany w górę.

Mając powyższą wiedzę zawodnikowi pozostaje właściwie tylko prawidłowe określenie kąta strzału a następnie odczytanie z tabeli odpowiedniej wartości poprawki.

I to jest pierwsza, najpowszechniejsza metoda jaką stosują strzelcy.

W obecnych przepisach dotyczących HFT znajdziemy zakaz stosowana w trakcie zawodów jakichkolwiek przyrządów pomagających zawodnikowi w określeniu kąta strzału. Zatem klinometry (kątomierze) lub dalmierze określające kąt możemy stosować wyłącznie podczas treningów.

Należy zaopatrzyć się w najprostszy nawet klinometr, którego koszt zakupu wynosi kilkadziesiąt złotych, aby podczas treningów nauczyć się właściwego rozpoznawania kąta strzału.

Oczywiście mamy do dyspozycji również szereg bardziej zaawansowanych urządzeń jak dalmierze, które pozwalają szybko i bardzo dokładnie określić kąt. Kupując więc dalmierz, warto sprawdzić czy posiada on funkcję pomiaru kątów.

Można stosować również inną metodę rzadziej spotykaną, ale równie skuteczną.
Po zajęciu miejsca na stanowisku określamy "d" - dystans do celu ( „na zasadach ogólnych”) a następnie "h" - różnice wysokości pomiędzy stanowiskiem a celem.

Ostatnią czynnością jest odczytanie niezbędnej poprawki podanej w centymetrach z przygotowanej wcześniej tabeli.
Większość z zawodników ocenia dystans do celu prawidłowo a i z oceną wysokości na jakiej znajduje się cel nie ma również dużych problemów.
W związku z powyższym stosowanie tej metody, jest równie skuteczne, co techniki polegającej na określeniu kąta strzału.

Powyższa tabela opracowana została dla konkretnie skonfigurowanego zestawu tj. konkretna odległość pomiędzy osią optyczną i osią lufy, stała prędkość wylotowa oraz waga i konkretny model pocisku JSB EXACT.
Musimy pamiętać, że w zależności od tych parametrów parabola będzie miała różny przebieg.
Niemniej tabelę tą można z powodzeniem stosować jako zobrazowanie zjawiska, a w związku z tym, że ewentualne różnice będą kształtowały się w zakresie kilku milimetrów, bez przeszkód można przyjąć ją jako tabele poprawek dla większości używanych karabinków o energii wystrzeliwanego pocisku około 16,0J.

Jeżeli nie czujemy się mocni w geometrii, możemy uprościć wyżej przedstawione metody do jednej najprostszej zasady.
Określając punkt celowania do figurki znajdującej się pod kątem musimy wziąć poprawkę jak dla celu, który znajdowałby się bliżej.

Czyli nie strzelamy na 40 metr - chociaż tak wychodzi nam z pomiaru odległości, lecz w zależności od wartości kąta, przyjmujemy poprawkę jak na 37-38 metr.

W skrajnych przypadkach, ale takie cele trafiają się naprawdę rzadko, punkt celowania będzie trzeba przyjąć jak dla 35 metra - to tylko w sytuacji kiedy cel znajduje się na wysokości ponad 20 metrów i w okolicach końca dopuszczalnego dystansu.

W dużym uproszczeniu wartość poprawki powinna być taka jak dla dystansu dzielącego cel i strzelca mierzonego równolegle w linii poziomej - "d1".

Dla przykładu wyniki strzelania na dystans około 39 metrów do celu umieszczonego na wysokość około 15,0 metrów (kąt strzału wynosi około 23 stopni).

Przestrzeliny układają się wyraźnie powyżej punktu celowania (czarnej kropki), która na tym dystansie powinna być też punktem trafienia, gdybyśmy strzał oddawali w linii poziomej.

Średni punkt trafienia dla tej grupy przestrzelin podniósł się o około 1,0cm.

Z tabeli możemy odczytać, że na dystansie 40 metrów dla celu na wysokości 15 metrów przewyższenie wyniesie około 1,1cm.
Poniżej przykład celu z KZ 25mm ustawionego pod kątem około 23 stopni (16 metrów powyżej poziomu stanowiska) i na dystansie około 35 metrów.

Punkt celowania należy przyjąć jak dla celu na dystansie około 31 metra.

Nie często jednak mamy do dyspozycji warunki do przestrzelania całej paraboli i to pod różnymi kątami.
Z pomocą ponownie przychodzą nam programy balistyczne np. Chairgun.
Wprowadzając kolejne wartości, możemy w oparciu o wyniki otrzymane w programie, stworzyć tabele balistyczne dla różnych konfiguracji.
Linia niebieska przedstawia symulację paraboli lotu pocisku dla strzału w linii poziomej, a linia przerywana parabole lotu dla strzału pod kątem 23 stopni.

Warto pamiętać, że podczas strzałów pod kątem nawet doświadczeni zawodnicy często popełniają inne błędy.
Podczas strzałów pod kątami zmuszeni jesteśmy z reguły do zajmowania niewygodnych pozycji, których nie ćwiczymy na co dzień.
W związku powyższym często dochodzi do "przekoszenia" karabinka, które może być bardzo dotkliwe w skutkach.

Jednocześnie równie często, np. podczas strzału do góry, aby zobaczyć cel dociskamy mocno policzek do baki i dochodzi do popełnienia błędu paralaksy.
Tym razem jednak nie dotyczy on zejścia z osi poziomej, a z osi pionowej.
Musimy też pamiętać, że większość z nas ocenia błędnie dystans do celu ustawionego pod kątem, określając go na znacznie odleglejszy niż jest w rzeczywistości.

Składając się do strzału do celu znajdującego się pod ostrym kątem, należy zwrócić szczególną uwagę na właściwe (bez przekoszeniea)  trzymanie karabinka oraz na patrzenie osiowo przez celownik. Nałożenie się ewentualnych błędów w powyższym zakresie, w połączeniu ze złą oceną dystansu lub przyjęciem błędnej poprawki, może skutkować całkowitym przestrzeleniem celu.

Jak zawsze należy przed oddaniem strzału wnikliwie obejrzeć strefę trafienia i całą figurkę. Oczywiście, w sytuacji kiedy w Polsce standardem stały się już figurki ocynkowane, na których ślady poprzednich trafień są niemal niewidoczne, jest to znacznie utrudnione. Niemniej nawet na tych figurkach, po dokładnej obserwacji, będziemy mogli określić zgrupowania śladów trafień naszych poprzedników i na tej podstawie potwierdzić właściwy pomiar odległości jak i przyjąć właściwą wartość poprawki na kąt strzału.

copyrights©strzelectwoterenowe.pl